38. KINH ẨN DỤ VỀ BẢY HẠNG NGƯỜI DƯỚI NƯỚC
***
Tôi nghe như vầy. Có một hôm nọ, tại chùa Kỳ-viên thuộc thành Xá-vệ do Cấp Cô Độc, thái tử Kỳ-đà phát tâm hiến cúng, đức Phật tập họp tất cả đệ tử giảng dạy về bảy hạng người dưới nước: Một là hạng người nằm mãi dưới nước. Hai là hạng người ra khỏi nước rồi bị chìm lại. Ba là hạng người ra khỏi nước rồi, đứng yên một chỗ. Bốn là hạng người ra khỏi nước rồi, đứng nhìn xung quanh. Năm là hạng người ra khỏi nước rồi, đứng nhìn xung quanh, rồi mới lội qua. Sáu là hạng người ra khỏi con nước, đứng nhìn xung quanh; quyết tâm lội qua đến bờ bên kia. Bảy là hạng người ra khỏi nước rồi, đứng nhìn xung quanh, lội qua bên kia, mau lên trên bờ. Hãy lắng lòng nghe, ta sẽ giảng dạy một cách vắn tắt bảy loại người trên.
Mọi người có mặt đồng thanh bạch Phật: “Bạch đức Thế Tôn, Phật là Pháp chủ, Phật là gốc pháp. Lời Kinh Phật dạy giúp chúng con hiểu ý nghĩa rộng rãi”. O
Thế nào là người nằm mãi dưới nước?
Này các đệ tử, có một số người bị ác che lấp, tâm bị nhiễm ô, gánh chịu quả báo của nghiệp bất thiện, chìm lỉm trong biển sinh tử luân hồi, chịu nhiều khổ đau, kiếp này kiếp sau. Như người té sông, chìm lỉm dưới nước, nằm im bất động, dẫn đến tử vong. O
Thế nào là người vừa ra khỏi nước rồi bị chìm lại?
Này các đệ tử, có một số người đã làm trỗi dậy niềm tin vào thiện, giữ gìn giới đức, bố thí cúng dường, học rộng hiểu nhiều, tăng trưởng trí tuệ, tu các thiện pháp, sau một thời gian, do vì gián đoạn, hoặc do nghịch duyên, đánh mất tín tâm, không còn kiên trì đối với việc thiện đã làm trước đây. Như người bị chìm trong nước sông hồ, nỗ lực lên bờ rồi lại sơ ý té xuống sông lớn, tiếp tục bị chìm, thật là đáng tiếc. O
Thế nào là người ra khỏi sông nước rồi đứng một chỗ?
Này các đệ tử, có một số người sau khi trỗi dậy niềm tin vào thiện, giữ gìn giới đức, bố thí cúng dường, học rộng hiểu nhiều, tăng trưởng trí tuệ, tu các thiện pháp, vẫn tiếp tục giữ các đức tính này không để vụt mất. Cũng như có người bị chìm trong nước liền nỗ lực lớn đứng dậy khỏi nước, để được an toàn. O
Thế nào là người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh?
Này các đệ tử, có một số người sau khi trỗi dậy niềm tin vào thiện, giữ gìn giới đức, bố thí cúng dường, học rộng hiểu nhiều, tăng trưởng trí tuệ, tu các thiện pháp, vẫn tiếp tục giữ các đức tính này không để vụt mất, an trụ thiện pháp. Nhờ tu học pháp, họ biết như thật: “Đây là khổ đau, đây là nhân khổ, đây là niết-bàn, đây là con đường giải phóng khổ đau.” Nhờ đó dứt sạch ba trói buộc thấp: Chấp thân, hoài nghi và chấp giới điều; chứng Tu-đà-hoàn, không đọa ác pháp, hướng đến chánh giác, tái sanh tối đa bảy lần kiếp người, vĩnh viễn vẫy chào tất cả khổ đau. Cũng như có người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh một cách an nhiên, không còn sợ hãi chết chìm trong nước, đã được an toàn. O
Thế nào là người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh, rồi mới lội qua?
Này các đệ tử, có một số người sau khi trỗi dậy niềm tin vào thiện, giữ gìn giới đức, bố thí cúng dường, học rộng hiểu nhiều, tăng trưởng trí tuệ, tu các thiện pháp, vẫn tiếp tục giữ các đức tính này không để vụt mất, an trụ thiện pháp. Nhờ tu học pháp, họ biết như thật: “Đây là khổ đau, đây là nhân khổ, đây là niết-bàn, đây là con đường giải phóng khổ đau.” Nhờ đó dứt sạch ba trói buộc thấp: Chấp thân, hoài nghi và chấp giới điều. Dâm dục, giận tức và sự si mê giảm thiểu dần dần. Chỉ còn một lần vãng lai nhân gian, từ đó chứng đắc niết-bàn sâu lắng. Cũng như có người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh, rồi lội qua bờ, không còn sợ hãi tai nạn chết chìm, bình an vô sự. O
Thế nào là người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh, lội qua bờ kia?
Này các đệ tử, có một số người sau khi trỗi dậy niềm tin vào thiện, giữ gìn giới đức, bố thí cúng dường, học rộng hiểu nhiều, tăng trưởng trí tuệ, tu các thiện pháp, vẫn tiếp tục giữ các đức tính này không để vụt mất, an trụ thiện pháp. Nhờ có pháp nhãn, thấy biết như vậy, họ chấm dứt sạch năm trói buộc thấp, đó là: Tham dục, sân hận, chấp thân, hoài nghi, giới điều; sau đó sinh về cõi trời Tịnh Cư, rồi chứng Niết-bàn, được pháp bất thối, không còn tái sanh cõi đời này nữa. Cũng như có người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh, lội qua bờ kia, hoàn toàn an toàn khỏi nạn sông nước, bình an tuyệt đối, hưởng được an vui. O
Thế nào là người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh, lội qua bờ kia, đứng vững trên bờ?
Này các đệ tử, có một số người sau khi trỗi dậy niềm tin vào thiện, giữ gìn giới đức, bố thí cúng dường, học rộng hiểu nhiều, tăng trưởng trí tuệ, tu các thiện pháp, vẫn tiếp tục giữ các đức tính này không để vụt mất, an trụ thiện pháp. Nhờ tu học pháp, họ biết như thật: “Đây là khổ đau, đây là nhân khổ, đây là niết-bàn, đây là con đường giải phóng khổ đau.” Nhờ có pháp nhãn, thấy biết như vậy, tâm được giải thoát khỏi ba dòng lậu: Dục lậu, hữu lậu và vô minh lậu. Khi được giải thoát họ cảm nhận rõ sự thật giải thoát: “Tái sanh đã tận, hạnh thánh đã thành, việc nên đã làm, không còn trở lại sinh tử này nữa”. Cũng như có người ra khỏi sông nước, đứng nhìn xung quanh, lội qua bờ kia, đứng vững trên bờ, không còn mảy may nỗi lo, sợ hãi, tâm được bình an, không còn lay động.
Phật vừa dứt lời, mọi người có mặt vô cùng hoan hỷ, phát nguyện thọ trì, truyền bá Kinh này. O
Nam-mô Bổn Sư Thích-ca Mâu-ni Phật (3 lần) O
***